MOTHERING MYTHS
AN ABC of Art, Birth and Care
editors/ uitgevers: Laurie Cluitmans & Heske ten Cate
non-fictie
uitgeverij Valiz Amsterdam 2025
ISBN 978-94-93246-42-3
beoordeeld door Gerda Sterk
XXXX
Dit grote boek is in het Engels uitgegeven. De veelal in het Nederlands geschreven bijdragen zijn dus vertaald. We lezen gedichten, essays, wetenschappelijke verklaringen van bijvoorbeeld "Abortion", met bedenkingen over wat achter dit begrip schuil gaat en wat er vroeger en nu daarover gedacht werd en wat - veelal vrouwelijke bijdragers - er nu over denken.
Even belangrijk als de teksten zijn de vele illustraties. Dat kunnen bekende schilderijen zijn, foto's van demonstraties, kindertekeningen, foto's van naakte vrouwenlichamen, abstracten of een tekening van Leonardo Da Vinci: "Foetus in the womb". Esthetische schoonheid is daarbij geen vereiste. Op pagina 196 zien we een mooie afbeelding van een overleden kindje, op pagina 199 een eerder lelijke. De boodschap is het voornaamste en die houdt veelal verband met het feminisme: vrouwen worden al lang beschouwd als de mindere van de man en dat wordt niet meer getolereerd.
Sommige afbeeldingen zijn bladzijden groot, maar worden ergens anders in een klein formaat herhaald, soms tot drie keer toe. De afbeelding van "Black Madonna" heeft zowel te maken met Motherhood, als met Birth and Care. Je ziet foto's die je nooit eerder aantrof, zoals Geboorte van een Kind van een Lesbisch Moederpaar, of naakte vrouwen die kort na de bevalling met het kind in hun armen poseren.
Bij alle afbeeldingen staat de maker, welke materialen gebruikt werden, het jaartal en waar het bewaard wordt.
Het is een merkwaardig boek geworden: een naslagwerk met een aparte lay-out. De onderwerpen werden min of meer alfabetisch gerangschikt. Hevig oranje bladzijden doorbreken de witte.
De vele afbeeldingen die te maken hebben met de Dolle Mina betogingen refereren naar Nederland, het land waar dit boek ontstond. Ik trof ook het bekende Oudnederlandse versje aan:
"Hebben olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu uuat unbidan uue nu"(c.1083), met een vrije vertaling in het Engels eronder en een uitleg die de vermoedelijke oorsprong van dit versje uitlegt.
Bart Rutten schreef een epiloog. Hij is artistiek directeur van het Centraal Museum. De biografie van de auteurs en van de twee editoren beslaat ettelijke bladzijden. De index wordt gevolgd door een uitgebreid colofon.
