- Gegevens
- Geschreven door: Didier (DDW)
- Categorie: Recensies
- Hits: 7
OVER GRENZEN
auteur: Mark Elchardus
categorie: non-fictie
uitgeverij: Ertsberg 2024
ISBN 978 9464750 91 1
beoordeeld door Gerda Sterk
XXXXX
Elchardus schreef een opdracht in mijn boek: "een grens is als een gezonde, mooie huid" en dat vat de inhoud van zijn essay treffend en een beetje poëtisch samen.
Hij onderzoekt hoe de laatste 300 jaar grenzen bevestigd of overbodig geacht worden. Hij bevraagt grenzenhaters, die voorstanders zijn van globalisering. Hij kijkt naar grenzenliefhebbers, die vooral hun eigen natie willen groot maken/houden. Het (on)geloof in grenzen scheidt kosmopolieten van nationalisten. Eer hij tot besluiten komt of het beter is grenzen te hebben en te bewaken of juist niet, overloopt hij de laatste driehonderd jaar: globalisering en deglobalisering zijn wisselende fases. Een wereld zonder grenzen is een mooie droom. "Waarom eindigt die droom nu weer, net zoals aan het begin van de twintigste eeuw? Waarom is een meerderheid van de mensen blij met het einde van die droom, maar beleven zij hun tijd toch als bedreigend? Waaraan ontlenen zij en kunnen wij hoop ontlenen?"
Nadenkend over deze vier vragen, komt hij uit bij Stefan Zweig, George Orwell, de Montesquieu, Crèvecoeur, Ferdinand Tönnies, Malthus en vele anderen. Hij toetst hun ideeën aan de zijne, aan elkaar, aan de realiteit. Soms adverteren ze idealen, die door het volk geloofd worden, zonder dat het volk beseft dat er geen sprake is van democratie. Elchardus kan dit beter uitleggen dan ik, maar ik geef één voorbeeld. "Amerika was in de ogen van Hitler een van de meest geslaagde voorbeelden van kolonisering door het blanke ras. In de VS waren er tal van bewonderaars van het fascisme en nazisme van Mussolini en Hitler" Hitler en Henry Ford bewonderden elkaar. De VS bleven democratisch, terwijl in heel Europa dictators opstonden en hun ideologie verkondigden. Lange tijd zagen de mensen enkel een soort financiële gezondheid en niet de donkere, moordende kant van het regime.
Open grenzen en geglobaliseerde economie, het klinkt mooi, maar het maakte België afhankelijk o.a. van Russische energie, wat ons zuur opbrak toen Rusland Oekraïne binnenviel en wij strafmaatregelen meenden te moeten nemen. Globalisering houdt een onbeperkte massamigratie in en het is maar de vraag of Europa/België dat aankan. Kapitaalkrachtige (privé)bedrijven zijn machtiger geworden dan de Staat. Elchardus geeft als voorbeeld hoe Leopold II Congo "kreeg" als privébezit tijdens de Conferentie van Berlijn.
De auteur toont aan dat we leven in een regime dat bestuurd wordt door experts en rechters en dat die "wijze mannen" soms niet zo wijs blijken te zijn. Hij verwijst hier naar zijn boek "Reset". Het verschijnsel Woke is niet altijd wat het pretendeert te zijn: "In menig opzicht gaat het om een radicalisering van het negentiende-eeuwse machtsdenken". Het gaat de verkeerde kant uit, besluit Elchardus, omdat we ons afhankelijk gemaakt hebben van andere mogendheden, omdat we het vertrouwen in politici verloren hebben, omdat de democratie op het spel staat en de burgers snakken naar een verlichte despoot en/of een extreme partij die in hun plaats zal denken en zaken zal oplossen. Misschien bent u het, als lezer, niet altijd eens met de ideeën van Mark Elchardus. Als u beseft dat in een debat meerdere opinies een plaats moeten hebben, dan kan ik dit boek warm aanbevelen.
Bovendien, zegt Elchardus op tv en radio, geeft zijn boek een boodschap van hoop mee. Het feit alleen dat het gedrukt en gelezen wordt, is een teken dat er een zeker consensus aan het groeien is over de nadelen van hyperglobalisering en open grenzen.
- Gegevens
- Geschreven door: Didier (DDW)
- Categorie: Recensies
- Hits: 14
Op 27 april 2024 nam ik samen met een 75-tal collega’s van de Vereniging van Vlaamse Sommeliers deel aan een bijzonder uitgebreide proeverij met als interessante vraagstelling: ‘Is wijn en chocolade een match?’ De datum van de proeverij kon niet beter passen want op 21 april startte een vierdaagse top te Brussel met als onderwerp: ‘Grote uitdagingen voor de cacaosector’. Beleidsmakers kwamen hun steun betuigen aan ‘de sector’ die voor grote uitdagingen komt te staan. Kinderarbeid, ontbossing, eerlijk leefbaar inkomen voor de cacaoboeren en traceerbaarheid blijven onopgeloste vraagstukken.
World Cacao Conference te Brussel werd vereerd met het bezoek van onze koningin. Zij pleitte voor duurzame ontwikkelingsdoelstellingen en verwees naar haar eerder bezoek aan de cacaoplantages in Ivoorkust.
In een sappig West-Vlaams taaltje, met af en toe een fijne grap en enkele woordspelingen, vertelde Dominique ons, in voorbereiding van de proeverij, over de geschiedenis van de Belgische chocolade, over wat de Belgische chocolade zo uniek maakt, hoe pralines worden gemaakt, over de soorten cacaobonen als grondstof, over waar ze groeien, over waar ze worden ingevoerd, over de prijszetting en natuurlijk over de problematiek besproken op de World Conference te Brussel. Zelf accentueerde hij de nog steeds gebruikelijke kinderarbeid, de ontbossing en de slechte oogsten van de laatste jaren ten gevolge van de klimaatopwarming.
Voor de meer kritische lezer die meer wil weten over cacao geef ik graag wat meer uitleg over wat Dominique ons te vertellen had in zijn inleiding over cacao, chocolade, zijn pralines enz. Kortom een korte samenvatting van zijn voordracht, samen met wat persoonlijk computeropzoekingswerk.
- Er bestaan verschillende soorten cacaobonen als grondstof voor chocolade, waarvan drie hoofdsoorten met ieder hun eigen bijzonderheden: de Forastero, de Criollo en de Trinitario. Daarbij horen nog verschillende subsoorten. Het rijpingsproces verschilt van soort tot soort voor wat je kan terugvinden in het smaakprofiel van de bonen. De Trinitario is een kruising van de twee voorgaanden.
- Meer dan de helft van de ingevoerde cacaobonen komt uit Ivoorkust. De overige komen uit Ghana, Kameroen en Nigeria. Andere palmolielanden zijn in opkomst zoals Columbia, Guatemala, Honduras en Papoea-Nieuw-Guinea.
- Cacaobonen groeien rond de evenaar waar een lekker warm klimaat heerst. De meeste bonen komen uit West-Afrika. Een boon moet nog wel 3 tot 4 jaar groeien voordat er vruchten aan de boom komen. Eerst komt er een roze-wit bloemetje, als dit is uitgebloeid komt er een cacaovrucht aan de boom te hangen. De rijpe vrucht is geel of rood.
- Het plukken van de vruchten is intensief handwerk. De cacaoboer snijdt de vruchten met een hakmes in de hand uit de boom. Daarna worden de vruchten opengehakt. Hierin zit wit vruchtvlees met pitten, welke voor zeven dagen op grote bananenbladeren worden gelegd en ingepakt. Dit proces noemt men fermenteren. Hierna krijgen we de welbekende cacaoboon. De bonen worden gedroogd en schoongemaakt waarna ze gezeefd worden om te voorkomen dat er steentjes en zand tussen zitten. Na het zeven worden de cacaobonen in grote zakken gedaan voor verkoop.
- Wat is nu de beste chocolade ter wereld? Tweeënzestig procent pure TREE TO BAR chocolade gemaakt in Taiwan, dit volgens een jury op de wereldfinale – International Award 2019.
- Waarom is cacao zo duur? De prijsstijging heeft verschillende redenen. De oogsten onder andere in Ghana en Ivoorkust zijn door het droge en te warme weer mislukt. Tweederde van de cacao komt uit West-Afrika. Opkomende regio’s voor cacao zijn Indonesië en Zuid- en Midden-Afrika. De prijs is viermaal hoger dan vorig jaar! Een prijszetting van 11.722 dollar per ton.
- Beyond Chocolate-charter: Beyond Chocolate wil een eind maken aan de extreme armoede, kinderarbeid en ontbossing die achter onze chocolade schuilgaat. Vandaag is 50 % van de Belgische chocolade gecertificeerd. Tegen 2030 moet alle gerelateerde ontbossing beëindigd zijn. Daarnaast moeten de ruim 140.000 boeren die cacaobonen leveren voor Belgische chocolade een leefbaar inkomen genieten.
- Hoe worden pralines gemaakt? Men legt de cacaobonen te roosteren waarna suiker, melkpoeder en cacaoboter wordt toegevoegd. Het mengsel wordt vervolgens gemengd met bijvoorbeeld kruiden en/of vruchten. Dit alles wordt verhit tot een gewenste temperatuur.
- En hoe zit het met de productie- en exportcijfers? Stevige cijfers qua productie en export voor België kunnen we grotendeels toeschrijven aan de groep Barry Callebaut, wereldmarktleider met o.a. een fabriek te Wieze. Deze fabriek realiseert 2,3 miljoen euro omzet.
- Duitsland is de grootste chocoladeproducent en is de grootste exporteur ter wereld, maar België staat in de Top 10 op de eerste plaats wat producenten van chocolade betreft in verhouding per capita. Zwitserland en Duitsland volgen op plaats 2 en 3 (www.statista.com).
- Weetje: de Zwitserse firma Peter, die later zal samenwerken met Nestlé, kreeg de idee om poedermelk te gebruiken bij de productie van chocolade. De allereerste Belgische praline is een creatie van de onderneming Neuhaus in 1912. Op dat moment was de Belgische praline geboren. De top Belgische chocolademerken zijn Godiva, Leonidas, Côte d’Or, Neuhaus, maar laten we vooral de groep Callebaut niet vergeten.
Een doosje met pralines werd ons o.a. voorgeschoteld waarbij telkens twee wijnen werden geplaatst, vooraf uitgezocht door het organiserende team van onze vereniging.
We beoordeelden:
PRALINE KAFFIR (Mexicaanse melkchocolade met verse zeste van limoen).
Hierbij twee te beoordelen passende wijnen:
- Remhoogte Free to be orange 2021 – Stellenbosch (ZA) Productie van een klein procent van hun Honeybunch-wijngaard. Dit is de wijngaard met de beste expositie, enkel de goudgekleurde druiven worden geoogst. De chenin blanc wordt op de schil vergist en na de fermentatie blijft de wijn 35 dagen macereren met de schil. Honderd procent malolactische fermentatie en 1 jaar maturatie op gebruikte Franse eiken vaten. Een unieke wijn met een volle, romige aanzet en een stevige, droge aciditeit. De bitterheid en frisse afdronk van deze ‘orange wine’ kan goed passen bij de zestesmaken in de praline. (18,75 euro). Aangekocht bij Elvama.
- Chateau Pierre-Bise 2022 Coteau du Layon ‘Rochefort’ (FR). Eigenaar Claude Papin en zoon bewerken 54 ha. De Layon is een zijrivier van de Loire die bekend staat om zijn zoete wijnen in verschillende gradaties. Dit perceel ligt midden op de heuvel en wordt altijd gebruikt om een matig zoete ‘vendanges tardives chenin’ te maken. Vanille, honing, steenfruit en bloesems in de neus. Wat sucrosité van de late oogst en een sappige finale. Elf procent volume alcohol. De druiven zijn een beetje aangetast door botrytis maar behouden nog heel wat fraîcheur. Botteling na enkele maanden. Het aromaprofiel van de chenin blanc zou moeten passen bij de frisse zeste van de praline. (22,95 euro). Aangekocht bij Vinetec.
PRALINE GRAND CRU VIETNAM (zure cacao verrijkt met citrusfruit, honing en tabak).
- Broadbent 5 years old reserve Madeira (Portugal). De pluk gebeurt volledig manueel en dit over verschillende weken (tussen midden augustus en midden oktober). De druiven worden geperst, met nadien een fermentatie op inox cuves. De vergisting stopt na 7 dagen door toevoeging van zuivere alcohol. Nadien is er een opwarming tussen de 40 en 50 graden gedurende 3 maanden. Er is een opvoeding van 5 jaar op houten vaten. Amber-goudkleurig met in de neus citrus en noten. In de mond komen de restjes van sinaas- en citrusvruchten met een rijke finale, die zoet is, maar met fijne zuren in de afdronk. Zowel de zuren, citrusaroma’s alsook noten zullen de praline mooi in pairing brengen. (27,80 euro). Aangekocht bij Santé Wines.
- Bodegas Toro Albala Poley Pedro Ximenez Dulce 2019 (Spanje). Deze zoete wijn is geproduceerd met ingedroogde pedro ximenez-druiven die half augustus werden geoogst en onder de zon gelegd om alle suikers te concentreren. De temperaturen waren zo hoog dat er maar vijf dagen nodig waren om het proces af te ronden. Na de pers wordt een zoete most verkregen die meer dan een jaar met rust gelaten werd. Het resultaat is een zoete en zijdeachtige wijn. De neus is gemiddeld intens met primaire aroma’s van pedro ximenez-rozijnen, vijgen en honing. Het aroma doet ook denken aan karamel en onthult een plantaardige frisheid. In de mond een zoete indruk met een zijdeachtige passage en medium zuurgraad. (23,52 euro). Aangekocht bij La Buena Vida. Perfecte match bij deze praline.
PRALINE GRAND CRU MADONG (PAPOEA-NIEUW-GUINEA) – Overweldigende rokerige smaak met noten en pruimen.
- Martin Melck cabernet sauvignon 2015 (ZA) – Martin Melck was eigenaar van ‘Muratie estate’ van 1763 tot 1781. Muratie cabernet sauvignon is gemaakt van drie verschillende wijngaarden aangeplant in 1981, 1993 en 1998. Alle gericht op het noordwesten op een hoogte van 260 meter boven zeeniveau. De druiven worden met de hand geplukt en in stalen tanks vergist. Zestig % gerijpt en opgevoed gedurende 20 maanden in nieuwe Franse eiken vaten. De wijngaarden van ‘Muratie’ zijn gelegen op de Simonsberg. Deze berg in Stellenbosch wordt gezien als een van de beste hellingen. Smaken van cederhout en bramen. Mooi vol en rijp fruit. Een lange afdronk met een rijke toon van cassis en kruiden. We denken dat deze wijn, van een oudere jaargang, de rokerigheid in de chocolade wat kan verzachten. (37 euro). Aangekocht bij Elvama.
- Niepoort Ruby Port (Portugal) – Deze Niepoort Ruby porto is fris, jong en fruitig. Het is een expressieve portwijn met veel karakter. Donkerrood van kleur, met een heerlijk fris en levendig aroma van donker fruit en een licht mineraal karakter. Ook uitermate geschikt voor desserts gemaakt van chocolade, vers fruit, rode en wilde vruchten. Druiven: roriz, touriga nacional, touriga franca, tinta francisca, tinta cao, tinta amarela, sousão. Drie jaar in grote houten vaten van 550 liter. Het jong fruit en restsuiker kunnen de rokerigheid in de praline verzachten. (12,64 euro) Aangekocht bij wijnen De Clerck..
PRALINE CHIPOTLE (MEXICO) – Chipotle-peper (Chileense peper), gerookte jalapeño, kaneel en peperkoek.
- Recioto della Valpolicella Antolini (Italië) 2020 – De Recioto della Valpolicella van Antolini wordt geproduceerd van de corvina, corvinone en rondinelladruiven. Dieprode granaatkleur met paarse reflecties. In de neus een intens boeket van zure kersen, veenbessen en een vleugje viool, kaneel en witte peper. De smaak is zoet, harmonieus en extreem fruitig. Combineren met warme desserts of chocolade of met zachte kazen. Gemaakt van ingedroogde druiven. Het vroeger stoppen van de gisting zorgt ervoor dat er meer restsuiker overblijft. De kruidigheid, kaneel en restsuiker zouden goed moeten samengaan met deze pittige praline. (20,30 euro). Aangekocht bij Grappolo.
- Spier Shiraz Private Collection 2019 (ZA) – In de mond: een concentratie van viooltjes, witte peper en pure chocolade verleidt de nasale indruk, gevolgd door een lonende samenhang van fruit, wat geparfumeerde kruidenaroma’s en een aanhoudende, zachte tanninestructuur. Deze wijn blijft in de mond hangen met een mooie balans en duidelijke jeugd. Manuele oogst, manuele triage en zeer voorzichtig persen zorgen voor een superieure kwaliteit. Rijping in Franse en Amerikaanse eiken vaten. Het rijpe zachte fruit in de wijn zou de pittigheid van de praline in balans moeten brengen. (23,95 euro). Aangekocht bij Wijnhuis Bollaert.
PRALINE YUZATION (JAPAN) – toetsen van yuzu (Japanse citrus), karamel en framboos.
- Marc Josten Riesling Kabinett 2021 (DUITSLAND) - Deze halfzoete riesling uit de ‘Mittelrhein’ is een strakke frisse zoete wijn. De wijnstokken zelf staan op indrukwekkende hellingen met een geologie van kalkhoudende loess en leisteen. De druiven worden manueel geplukt en gaan nadien op inox cuves met autochtone gisten. In de neus worden we verwend met geuren van citrusvruchten, munt en zeste van pompelmoes. Bij het degusteren komen het wit steenfruit en de zuren goed naar voren, mooi afgerond door wat restsuiker, maar zeker niet te plakkerig. (16,40 euro). Aangekocht bij Santé Wines. Ideaal huwelijk met de praline.
- Moscati d’Asti Prunotto 2023 (ITALIE) – De neus vertoont het karakteristieke aroma van de muscat blanc samen met tonen van acaciahoning en meidoornbloesem. Zijn volle smaak is krachtig en elegant met een aangename en frisse, evenwichtige afdronk. DE PERFECTE MATCH met deze praline door zijn zoetheid. Vergeet niet dat we hier met een wijn hebben te maken van 200 gram restsuiker! (13,90 euro). Aangekocht bij wijnen De Clerck. Opnieuw een gelukkig huwelijk!
Aan mijn proeftafel verwonderde men zich erover dat men niet refereerde aan de Franse banyuls- en maurywijnen, die praktisch in bijna alle wijnboeken en wijncursussen worden aangegeven als de wijnen die het best harmoniëren bij chocoladedesserts. Frankrijk dacht destijds de oplossing te hebben gevonden voor de ideale match met chocolade. De typische bitterzoete smaak noemde men rancio en de combinatie zoet en bitter zorgt ervoor dat banyuls en maury zo goed samengaan met de eveneens bitterzoete chocolade. Bewust kozen de voorproevers voor evenwaardige voorbeelden!
De internationale wijnmarkt is de laatste jaren sterk veranderd. Nieuwe wijnlanden veroveren in snel tempo een marktaandeel in ons land. Wijnhandelaren zijn continu op zoek naar producten met kwaliteit. Deze uitzonderlijke leerrijke proeverij kwam bij mij over als een voltreffer op vlak van georganiseerde proeverijen.
Bronnen o.a.
website Dominique Persoone, website en verslaggeving Vereniging van de Vlaamse Sommeliers, verslag world Cacao Conference te Brussel, Beyond Chocolate-charter, artikel actua, Katrien Delaet 21 april 2024, HLN, Nieuwsblad, mijn cursus en opzoekingswerk, …
Georges De Smaele, wijnschrijver.
28 april 2024.
- Gegevens
- Geschreven door: Didier (DDW)
- Categorie: Recensies
- Hits: 26
HET KUNSTUUR 3 Hasselt
in het Historisch Stadhuis
Groenplein 1
3500 Hasselt
Dit privé-initiatief van Joost en Hans Bourlon wil je op een zeer toegankelijke wijze kunst laten ontdekken en vooral ervan laten genieten Deze manier van kunstbeleving is niet meer nieuw: in Mechelen zijn we aan de zesde editie toe, in Roeselare aan de tweede en in Hasselt aan de derde.
Ik stel nog even het concept voor.
Met een groep van maximum zes personen ga je een ruimte binnen waar gemiddeld 8 schilderijen hangen van Belgische meesters uit de periode 1887-1938. In het totaal zie je 32 schilderijen. Je hebt een stoeltje bij en staat of zit nooit in iemands weg. Een bekende Vlaming vertelt het verhaal achter het schilderij en gidst je beleving. Je hebt een koptelefoon op zodat je ook de muziek van Dirk Brossé hoort, die altijd afgestemd is op het kunstwerk. Het duurt exact een uur, dus er is geen kans dat je je verveelt.
In elke stad is er gezocht naar een speciale locatie. Hier in Hasselt is dat het oud gemeentehuis en de laatste schilderijen zie je in de trouwzaal.
Meer dan de helft van de werken komen uit privébezit en zijn in tijdelijke bruikleen, zodat je ze nergens anders kan zien dan tijdens Het Kunstuur.
Reserveer je als groep, dan mag je met 8 personen binnen, wat maakt dat het bezoek een ideale uitstap is voor verenigingen allerhande. Voor ouders en grootouders die op een aangename wijze hun (klein)kinderen in aanraking willen brengen met kunst, is dit soort kennismaking ideaal.
Op elke locatie waar Het Kunstuur tentoonstelt, wordt samengewerkt met een lokaal sociaal project. In Hasselt zijn dat Horizont en Avansa. Horizont zet in op de vrije tijd van mensen met een beperkt budget. Ze brachten 10 deelnemers samen, die onder begeleiding van Avansa en Horizont leerden over kunst of die zelfs ontdekten! Geïnspireerd door de werken van Het Kunstuur gingen ze zelf aan de slag en maakten schilderijen. Die worden geveild en de opbrengst gaat naar de deelnemers. Joost vertelde me dat ze natuurlijk van het geld genoten, maar ook van de aandacht, van het bezig zijn en vooral van de waardering.
Joost toonde me een zeer moderne installatie die het CO2-gehalte op peil houdt, de lucht zeer grondig ververst en de luchtvochtigheid in stand houdt. Zelfs als er een volgende corona-epidemie aankomt - wat god verhoede - dan nog zouden de ruimten in het oude stadhuis van Hasselt mogen open blijven.
De brochure is mooi. Je vindt er een afbeelding van elk schilderij. Je leest wat de bekende Vlaming(e)- die je zag in een lichtbeeld - je vertelde. De laatste bladzijden bevatten een interview met de gebroeders Bourlon en de inleiding is van Geert Roosen van sponsor Degroof Petercam. We vinden ook de namen van alle medewerkers en dan besef je hoeveel werk er telkens in een tentoonstelling kruipt.
- Gegevens
- Geschreven door: Didier (DDW)
- Categorie: Recensies
- Hits: 128
VZW FREETIME: KIES WIJS: erkende gentse organisatie.
Monitorenopleiding, veilige en unieke kampen, elk kind is welkom. 3 tot 18 jaar. Gent, mariakerke, st.amandsberg, gentbrugge en ook internaatsvakanties aan zee of in ardennen.
Ga niet in op andere malafide organisaties. WWW.FREETIME.BE sociaal en echt jeugdwerk.
- Gegevens
- Geschreven door: Didier (DDW)
- Categorie: Recensies
- Hits: 135
Hoera voor de fijnproevers, het aspergeseizoen is begonnen! De eerste asperges van de koude grond werden in de provincie Brabant gestoken. Toch maar even wachten met juichen want volgens ervaren kwekers van het witte goud is de teelt 2024 veel later op gang gekomen doordat er de afgelopen maanden veel meer regen is gevallen dan normaal. De planten zitten al een tijdje in de grond maar de telers konden de afgelopen tijd amper het land op om hun aspergebedden aan te leggen door de aanhoudende regen. Even geduld dus voor de massaproductie en de prijszetting?
Normaliter zijn de witte asperges uit onze contreien vanaf begin februari tot eind juni volop verkrijgbaar. De asperges die je nu in de winkel vindt, zijn in kassen geteeld. Asperges van de koude grond liggen van oudsher van eind april tot de feestdag van Sint-Jan (24 juni) in de winkel.
Alvorens de geschikte match tussen ‘de koningin der groenten’ en de passende drank te bespreken is hier wat kennis van de belangrijkste soorten asperges van groot belang.
Witte asperges worden onder de grond geteeld en zien dus nooit zonlicht, vandaar hun witte kleur. Dit witte goud heeft een lichtzoete smaak en wordt traditioneel gegeten met krielaardappelen, een gekookt ei, ham of gerookte zalm en botersaus.
Groene asperges groeien boven de grond en krijgen hun groene kleur door het zonlicht. Ze hebben een sterkere en kruidiger smaak dan de witte asperges. Ze horen niet geschild te worden (wel aan de onderkant afsnijden) en kunnen zowel rauw als bereid gegeten worden.
Paarse asperges zijn iets minder gekend. Ze groeien ook boven de grond en danken hun kleur aan het pigment authocyaan (kleurstof). Ze bevatten 20% meer suiker dan de groene en witte variant, waardoor ze logischerwijs een sterk zoetere smaak hebben. Ze zijn verkrijgbaar vanaf de maand mei.
Wilde asperges zijn te vinden vanaf de maand mei langs beken en rivieren landinwaarts. Ook aan bosranden achter het duingebied komen ze vaak voor. Deze struikachtige plant die in het najaar oranjebruin verkleurt, verdwijnt dan bovengronds. Ik geef jullie nu al mee dat deze asperges heerlijk zijn met een sausje van kwark (platte kaas) of zure room met een wildpluk van groene kruiden.
Een interessant wist-je-datje is dat de asperge zijn oorsprong kent in het oude Egypte; daar zijn de oudste bewijzen van de aspergecultuur teruggevonden in de piramide van Saqqara. Daar zijn asperges afgebeeld op muurtekeningen die een offergave van een farao aan de goden voorstellen. Door de eeuwen heen heeft de asperge zich via Italië en Frankrijk een weg door Europa gebaand om zich in de 18e eeuw bij ons te settelen en te aarden. Vanaf de 19e eeuw werd de teelt in onze streken grootschalig aangepakt.
Nog enkele aspergeweetjes:
- het geslacht Asparagus kent zo’n 150 soorten
- asperge behoort tot de familie van de lelieachtigen net zoals knoflook en prei
- de aspergezaadjes komen uit rode besjes van de aspergeplant
- verse asperges herkennen we niet alleen aan het uiterlijk maar ook aan het geluid. Als asperges vers zijn, piepen ze namelijk als je ze tegen elkaar wrijft.
- asperges zijn veel makkelijker te schillen als je ze voor het schillen een half uur in koud water legt
- asperges bevatten tal van voedingsstoffen en zijn daardoor erg gezond. Zo bevatten asperges magnesium, calcium, kalium, zink, fosfor en verschillende vitaminen zoals B1, B2 en B6.
Uit wat voorafgaat weten we nu dat de match tussen wijn en asperges sterk afhankelijk is van de bereidingswijze van de asperge en van het soort asperge. Serveer je asperges puur, krokant en nog koud? Of warm, met veel boter of met een Hollandse saus? Dien je ze op met grijze garnalen, gebakken zalm of kies je voor gerookte zalm?
Doordat de belangrijkste aroma’s en ons mondgevoel bij een gerecht gepaard gaan met onze keuze van wijn moeten we ons de volgende bijkomende vragen stellen: welke kruiden gebruiken we? Wat proeven we? Is het gerecht fris of warm? Heeft het gerecht extra zuren door citroen of vinaigrette? Is de bereiding rijk, vol en romig?
Bij dit alles trachten we op zoek te gaan naar een wijn of een bier waarin we vergelijkbare aroma’s en smaken proeven.
Bij witte asperges blijkt dat de fijne smaak een bittere toets kent in de finale. Een houtgelagerde witte wijn wordt bij witte asperges niet aangeraden. De subtiliteit van de groente verdwijnt daardoor volledig. Algemeen verkies ik een frisse wijn met fijne zuren en sprekende aroma’s van vers fruit. Stille witte wijnen uit Oostenrijk, Duitsland of de Elzas en de Loire uit Frankrijk komen hier perfect in aanmerking. Denk maar aan de druivenrassen sauvignon blanc, pinot gris, pinot blanc, viognier, chenin, riesling en grüner veltliner…
De groene, paarse en wilde asperges zijn voller, kruidiger en soms grassig van smaak. Hier kies ik voor een witte, een lichte rode of zelfs een rosé, natuurlijk terug zonder intense houtopvoeding. Experimenteer eens met gegrilde asperges op de barbecue of gewokte asperges! Mijn persoonlijke voorkeur gaat hier naar een roséwijntje uit de Provence. Zelfs een lichte rode wijn uit het Rhônegebied krijgt hierbij zeker mijn zegen. In wit zou ik dan een 100% viognier voorstellen.
Laat me toe jullie verder te suggereren wat bij wat perfect past! Experimenteer eens met:
asperges op Vlaamse wijze: een frisse Oostenrijkse grüner veltliner
asperges met grijze garnalen: vraagt een ziltige albariño uit Galicië (Spanje)
asperges met gebakken of gerookte zalm: een fruitige witte wijn met appel- of peeraroma’s zoals een sauvignon blanc uit Nieuw-Zeeland of een chenin blanc uit Zuid-Afrika
asperges met gerookte zalm: een op basis van grenacheblancdruif uit de Languedoc (Frankrijk)
asperges gegrild met kalfs-of lamsvlees: hier verkies ik een bardolino classico uit Veneto of een dolcetta d’Alba (Italië). Zelfs een eenvoudige bourgogne of beaulolais (FR) laat zich perfect foodpairen
salade met witte asperges, appel en gerookte zalm en yoghurt: de romige toetsen van de yoghurt zijn passend bij een Griekse witte wijn zonder houtlagering uit Nemea
salade met groene asperges, rauwe ham en hazelnoten: hier opteer ik voor een fris, aromatisch roséwijntje uit Corsica (FR) waar men de garriguekruiden ervaart.
En om de bierdrinkers tevreden te stellen blijkt de ideale combinatie met asperges witbier te zijn. Ik geef ook nog enkele suggesties:
Witbier: Blanche de Namur, …
Weizen: Paulaner NaturtrubHefe = lichtkruidig.
La Trappe (Witte Trapist) – de monniken van La Trappe te Zundert.
Vanderginste ‘Oud Bruin’ vond ikzelf zeer geschikt bij groene asperges met kalfsvlees.
Ziezo beste lezers, nu is het aan jullie om te experimenteren. Laat het mij maar weten of ik jullie speekselklieren bij het lezen van dit artikel op gang heb gebracht!
Georges De Smaele, culinair journalist.