Op zondag 8 september is het Open Monumentendag. De Provincie Oost-Vlaanderen organiseert een brede waaier activiteiten aan en dat op maar liefst 15 locaties. Ontdek nieuwe plekken, laat je rondleiden, ga creatief of culinair aan de slag, en geniet van erfgoed op enkele van de mooiste locaties van Oost-Vlaanderen.
“Open Monumentendag is het grootste erfgoedevenement. De Provincie draagt een stevig steentje bij met een aanbod op 15 plekken: onze erfgoedsites en molens, andere historische provinciale sites zoals de Huysmanhoeve en Bastion VIII, en niet in het minst ons nieuw Provinciehuis. Daarnaast zijn er wandelingen onder de vorm van twee nieuwe Erfgoedsprokkels, en fietstochten van Toerisme Oost-Vlaanderen maken het rijtje af. ”
gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed
Nieuw provinciehuis in de Leopoldskazerne (Gent)
De belangstelling voor het nieuwe provinciehuis in de Leopoldskazerne in Gent is groot. De rondleidingen zijn al volzet, maar er is nog veel meer te beleven: bezoekers kunnen zelf op ontdekking gaan door de publiek toegankelijke ruimtes, een tentoonstelling bezoeken van het Provinciecommando over de militaire geschiedenis van de Leopolskazerne en iets drinken of eten in Resto Leo.
Gerestaureerde deportatiewagon van Oostakker (Gent)
De goederenwagon, die in de Tweede Wereldoorlog Belgen naar concentratiekampen deporteerde en sindsdien op het executieoord van Rieme-Oostakker staat, werd het afgelopen schooljaar gerestaureerd. Dit gebeurde door leerlingen houtbewerking, lassen en carrosserie van Richtpunt Campus Ninove-Zottegem (locatie Zottegem).
De wagon werd helemaal hersteld en kreeg onder meer een nieuwe laag verf - in de originele groene kleur. Hiermee is het voertuig nu historischer én toekomstbestendiger dan ooit. Op 8 september zijn de monumentenwachters ter plaatse aanwezig om uitleg te geven over de restauratie.
Leef als Bacchus in Archeocentrum Velzeke (Zottegem)
In Archeocentrum Velzeke is Open Monumentendag zo leuk dat die steevast het hele weekend duurt. Dit jaar nemen tal van gratis activiteiten je mee in de culinaire wereld van de Romeinen. De ovens staan gloeiend heet: er worden broodjes van Nervisch graan gemaakt, zelfgemaakte kookpotjes in klei gebakken en glas geblazen. De Romeinen van Legio XI, bekend van Het Verhaal van Vlaanderen, vertellen over hun leven. Je leert jagen met boog, speer en slinger. Mis ook de 'Veni Vidi Vino'-bar, pop-uptentoonstelling, Archeoshop en schattenzoektocht niet.
En route vanuit Erfgoedsite Ename (Oudenaarde)
Het thema van Open Monumentendag is dit jaar ‘en route’. Op Erfgoedsite Ename volg je de route die vier opmerkelijke voorwerpen uit de nieuwe tentoonstelling aflegden. Ontdek hun verhaal tijdens een gegidste wandeling. Families kunnen het familieparcours ‘Dossier EN.am.X’ ontdekken, en voor tieners is er de spannende zoektocht ‘Ontrafel mysterieuze sporen’. Nadien kan je nagenieten met een hapje en een drankje in het Erfgoedcafe of de tuinbar.
Op onderzoek in De Kaaihoeve (Zwalm)
Ga tijdens Open Monumentendag op onderzoek in en rond het natuureducatief centrum De Kaaihoeve in Meilegem (Zwalm) en ontdek welke geheimen de gebouwen prijs geven. De Kaaihoeve was immers een 18de-eeuwse overslaghoeve langs de Bovenschelde, en vertoont nog tal van oude bouwsporen uit het verleden.
Het thema 'en route' wordt ook ondergronds vertaald naar de transportnetwerken die schimmels en planten maken. Aansluitend kan je genieten van de natuurtuin.
En route langs de Schelde op Scheepswerven Baasrode (Dendermonde)
Scheepswerven Baasrode verkent het thema van varen op de Schelde. In de gelegenheidstentoonstelling ontdek je rederij COGA, waarmee de scheepswerf zelf de wijde wereld introk. Of verbaas je over de diversiteit aan schepen die anno 2024 op de Schelde varen.
Ook de vzw's Scheepvaartmuseum Baasrode en School voor Scheepsmodelbouw verzorgen activiteiten. In samenwerking met Op Stoapel vzw, de gemeente Temse en de Stoomtrein Dendermonde-Puurs zijn er tochten met een schip, erfgoedtrein of oldtimerbus. Voor wie het liever wat kalmer aan doet, is er de ‘slow tv-film’ over oude plaatsnamen langs de Schelde.
Vier mee de 30ste verjaardag van Bastion VIII (Dendermonde)
Dit jaar viert Bastion VIII zijn dertigjarig bestaan als natuureducatief centrum. Er zijn tal van gratis activiteiten op Open Monumentendag die de lange geschiedenis van dit beschermde monument in de kijker zetten. Het fort maakte onder meer deel uit van de verdedigingslinie van de stad Dendermonde en de Wellingtonbarrière. Op 8 september vertellen soldaten uit 1830 je daar alles over. Maar er wordt ook nog veel verder teruggegaan in de tijd, naar de prehistorie. En natuurlijk zijn er ook natuureducatieve activiteiten voor jong en oud.
Monumentenwacht Oost-Vlaanderen op begraafplaats Aalst
Monumentenwacht Oost-Vlaanderen vat post op de begraafplaats van Aalst-centrum. Daar geven de monumentenwachters toelichting over het courant onderhoud van graven en vertellen ze wat je kan doen bij gebreken en schade. Grijp je kans om gratis tips te krijgen van professionals!
Gerestaureerd poortgebouw Huysmanhoeve (Eeklo)
In Eeklo werd het poortgebouw van de Huysmanhoeve gerestaureerd, een van de oudste gebouwen van de streek. Op Open Monumentendag zijn er gratis korte rondleidingen die je meer vertellen over de restauratie. Er is ook een fietstocht over de tijd dat de Huysmanhoeve eigendom was van het Gentse OCMW – schrijf je hiervoor in bij STAMGent.
Nieuwe Erfgoedsprokkels in Beveren en Zwalm
Open Monumentendag is traditioneel ook een moment waarop nieuwe Erfgoedsprokkels worden voorgesteld. Dit jaar staan Fort Liefkenshoek in Beveren en de Dorpskern Rozebeke (Zwalm) garant voor mooie en boeiende wandelingen.
www.oost-vlaanderen.be/erfgoedsprokkels
Provinciale molens
Op Open Monumentendag staan de molenaars en de molengidsen van de provinciale molens klaar om je met open armen te ontvangen en te tonen hoe de molen werkt. Er is vaak lekkers te proeven en de molens liggen bovendien in een prachtig wandel- en fietslandschap. Het gaat om de watermolen Zwalmmolen in Munkzwalm en de windmolens Meuleken 't Dal in Zingem, Windekemolen in Balegem, Fauconniersmolen in Lede en de Roomanmolen in Sint-Gillis-Waas.
www.oost-vlaanderen.be/molamolens
