Woensdag 16 februari 2022 — Op woensdag 16 februari daalden twee provinciale monumentenwachters de 24 meter hoge toren van de Sint-Michielskerk in de kuip van Gent af. Nadat men eerder enkele brokstukjes had gevonden op het plein voor de kerk en de hoofdingang afgesloten had, werd Monumentenwacht Oost-Vlaanderen ingeschakeld om de situatie te onderzoeken. De monumentenwachters zorgden er meteen voor dat er geen loszittende stukken meer waren. Voor de veiligheid werd tijdens de controle het plein voor de toren afgezet.
“De Sint-Michielskerk is al sinds 1994 aangesloten bij onze provinciale dienst Monumentenwacht Oost-Vlaanderen en kreeg al regelmatig een inspectie. De kerkfabriek en Stad Gent gingen ook effectief aan de slag met de adviezen van de monumentenwachters. Zo maakten ze de daken goed toegankelijk met ladderhaken, ankerpunten, ... Dit kwam nu uitstekend van pas: onze monumentenwachters geraakten efficiënt ter plekke met hun klimtouwen.” gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed
Wat de monumentenwachters aantroffen
De Sint-Michielskerk is opgetrokken in zandhoudende kalksteen, een steen die wel wat verweert onder invloed van regen en wind. Deze steen is typisch voor de late gotiek. De kerk is een mooi voorbeeld van deze stijl, want alhoewel ze een lange bouwgeschiedenis kende, heeft ze wel een opmerkelijke stijleenheid.
De monumentenwachters troffen normale verwering door weer, wind en ouderdom aan zoals voegen die loskomen en vooral de kalksteen zelf. De belangrijkste kant, de westkant is vandaag gedaan en veilig gemaakt.
Goed verzorgd en goed voorbereid
Op advies van Monumentenwacht werden tijdens een restauratie een tiental jaren geleden, de daken goed toegankelijk gemaakt. Dit om gemakkelijk de toestand van daken, goten en gevels te kunnen inspecteren en klein onderhoud te verrichten zoals het vervangen van een kapotte lei of het reinigen van de dakgoot. Het dak is zelfs zo goed uitgerust dat de kerk in 2019 nog de uitverkoren locatie was voor een klimtraining van alle monumentenwachters van alle Provincies.
Bewaarplaats van topstukken
Monumentenwacht Oost-Vlaanderen inspecteerde ook al delen van het interieur (bijvoorbeeld op insecten), schilderijen, altaarretabels, rouwborden, ... Met o.a. 'Christus aan het kruis' van Antoon Van Dyck hangen hier topstukken van Vlaanderen. De kerk functioneert ook als centraal depot voor religieus erfgoed: het huisvest o.a. textiel van het groot begijnhof. Om de sacristiekasten in te richten tot een goede bewaarplek kreeg men van Provincie Oost-Vlaanderen een subsidie voor het inrichten van een onroerend erfgoeddepot.
Cultuurtoeristische topper
Het tentoonstellen van de kunstschatten van de kerk, zoals de gewaden en het zilver, staat op de agenda van 2022. Het maakt deel uit van verschillende inspanningen om de kerk nog aantrekkelijker te maken voor toeristen. Het aantal toeristen steeg de laatste jaren door de algemene aangroei van toeristen in Gent, die ook steeds meer de Sint-Michielsbrug oversteken. In een normaal jaar verwelkomt de kerk ca. 120 000 bezoekers. In 2021 waren dat er, ondanks corona, toch nog een 50 000.
De kerk is ook nog steeds de parochiekerk voor een groot deel van het centrum van Gent. Naast de wekelijkse misvieringen zijn er ook begrafenissen en doopplechtigheden, én vieringen voor de Slovaakse gemeenschap. Tot slot zijn er ook geregeld concerten en kooroptredens, met als hoogtepunten een jaarlijkse operamis en muzikale namiddagen tijdens de Gentse Feesten.
Didier DE WEVER
